Wywłaszczenie decyzje z PRLu

W prawie administracyjnym nie ma terminu przedawnienia stwierdzenia nieważności decyzji. Można podważyć każdą decyzję pod warunkiem, że rażąco narusza prawo.

Typowe sprawy nieważność przy wywłaszczeniu

Najczęściej chodzi o sytuację, gdy zabrano działkę, a nie było podstaw albo grunt nie został przeznaczony na cel użyteczności publicznej bądź nie ujęto go w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zdarzało się, że władze państwowe zapominały o rokowaniach właścicielem zanim pozbawiły go nieruchomości.

Zasadą jest, że stare decyzje wzrusza się wyjątkowo. Zdarza się, że organy lekką ręką szafują unieważnieniami. Ostatnimi laty tego typu rewindykacja jest popularna.

Pomysł aby wprowadzić przedawnienie nieważności

Zdaniem sędziów ustawodawca powinien wprowadzić terminy przedawnienia nieważności. W Wielkiej Brytanii decyzje wywłaszczeniowe przedawniają się po 25 latach.

Nie można łatwo przenieść roszczeń z decyzji wywłaszczeniowych

W przypadku decyzji wywłaszczeniowych nie można łatwo przenieść roszczeń.

W jakiej wysokości wywłaszczony zwraca odszkodowanie gdy odzyska ziemię

Odszkodowanie oddaje w kwocie zwaloryzowanej wskaźnikiem inflacji. Są to niewysokie sumy.

W Wlk. Brytanii jest tak, że w razie zwrotu nieruchomości trzeba zapłacić aktualną wartość by ją otrzymać. Nikt tej regulacji nie kwestionował w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w Strasburgu.

Unieważnianie umów dotyczących lokali usługowych lub gruntów komercyjnych

Gminy wyzbywają się gruntów nie powiadamiając o tym byłych właścicieli. Wyraźnie gmina miała taki obowiązek art. 136 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepis mówi, że jeżeli w ciągu trzech miesięcy od powiadomienia dawny właściciel nie wystąpi o zwrot nieruchomości to gmina może wprowadzić nieruchomość do obrotu.

Reprywatyzacja w Polsce odbywa się tylnymi drzwiami

Powinien być system reprywatyzacji ale przepisów raczej nie będzie pokutuje bowiem przekonanie, że dla budżetu państwa będzie to katastrofa budżetowa.

W Polsce mam jedną ustawę reprywatyzacyjną dotyczy ona Zabużan. Jej czytelny i przejrzysty format wywalczyli sobie w Europejskim Trybunale Praw Człowieka.

Miasta znalazły sposób na byłych właścicieli

Nieruchomości oddają, ale uchwalają plan, w którym przewidują, że będzie ona przeznaczona pod zieleń miejską. Gminy wprowadzają bezsensowne zapisy w celu utrudnienia zagospodarowania działki albo przeznaczają na cel publiczny nowa szkoła, szpital, a następnie nie realizują celu przez 20-30 lat. Teoretycznie można wtedy domagać się wykupu działki, odszkodowania lub nieruchomości zamiennej. Musi jednak wykazać, że nie może korzystać z działki w sposób dotychczasowy. Nie jest to proste. W Polsce narasta problem wywłaszczenia de facto albo planistycznego. W naszym ustawodawstwie przydałoby się rozwiązanie z Holandii, gdy się nie dostaje pozwolenia na budowę, oznacza to, że korzystanie z działki jest ograniczone.

Wywłaszczenie innej działki niż działki wskazanej w decyzji

Takie sytuacje dotyczą decyzji wywłaszczeniowych z lat 70 XX wieku. NSA w wyroku z dnia 22 października 2014 r. wskazał, że nawet gdy wywłaszczeniu podlegała inna działka niż wskazana w decyzji to właściciel działki wywłaszczonej nie przesądzi o istnieniu jego interesu prawnego w sprawie o nieważność decyzji wywłaszczeniowej.

Decyzja podziałowa

Decyzja wywłaszczeniowa orzeka o prawie do nieruchomości, którą określa przy pomocy pewnych parametrów. Należy do nich m.in. pojęcie działki ewidencyjnej. W przypadku wywłaszczenia części gruntu, stanowiącego dotąd jedną działkę, działka ta - jeszcze przed wywłaszczeniem - podlega podziałowi geodezyjnemu po to by wydzielić z niej grunt podlegający wywłaszczeniu. Zatwierdzenie tego podziału jest dokonywane inną decyzją administracyjną. Dopóki zatem decyzja podziałowa jest w obrocie prawnym, wywiera ona skutek wiążący, co do oznaczenia wywłaszczanej części nieruchomości w decyzji wywłaszczeniowej.

Nieprawidłowości geodezyjnego wydzielenia działki podlegającej wywłaszczeniu czy faktyczne wytyczenia granic na gruncie

Tego typu spory są typowymi sporami o własność, które należy rozstrzygać przed Sądami Powszechnymi a nie w trybie nadzorczym decyzji wywłaszczeniowej i poprzedzającej jej decyzji podziałowej.